Standardy ochrony małoletnich – Małopolski Ośrodek Ruchu Drogowego w Tarnowie

Standardy Ochrony Małoletnich stosowane w Małopolskim Ośrodku Ruchu Drogowego w Tarnowie

Wstęp

Priorytetem wszelkich działań podejmowanych przez pracowników Małopolskiego Ośrodka Ruchu Drogowego w Tarnowie jest zapewnienie bezpieczeństwa i poszanowania godności małoletnich. Powyższą zasadę pracownicy MORD w Tarnowie realizują poprzez traktowanie każdego małoletniego z należnym mu szacunkiem, z poszanowaniem jego praw przy jednoczesnym uwzględnieniu jego potrzeb. W kontaktach z małoletnimi pracownicy MORD w Tarnowie zachowują się w sposób kulturalny, uprzejmy i życzliwy, zachowując przy tym pełen profesjonalizm zawodowy. Ponadto każdy z pracowników przestrzega obowiązujących przepisów prawa. Jakiekolwiek formy przemocy wobec małoletnich w MORD w Tarnowie są niedopuszczalne.

Rozdział I
Zasady.

1.Małopolski Ośrodek Ruchu Drogowego w Tarnowie ( zwany dalej „MORD w Tarnowie”) jako jeden z priorytetów w swoich działaniach traktuje zapewnienie należytej ochrony małoletnich przed krzywdzeniem.

2.Ochrona małoletnich przed krzywdzeniem w MORD w Tarnowie odbywać się będzie w oparciu o wskazane poniżej zasady:

a) Pracownicy MORD w Tarnowie jak również osoby z nim współpracujące, w ramach prowadzonej działalności egzaminacyjnej i szkoleniowej, winny kierować się należytą starannością w poszanowaniu praw małoletnich.

b) MORD w Tarnowie przyjmuje na siebie obowiązek zawiadomienia organów ścigania o każdym wiadomym mu przypadku krzywdzenia małoletnich, podejrzenia popełnienia przestępstwa na szkodę małoletniego.

c) MORD w Tarnowie w celu zapewnienia małoletnim należytej ochrony przed krzywdzeniem zobowiązuje się szkolić swoich pracowników w celu zapewnienia im należytej wiedzy umożliwiającej wypełnienie obowiązków o których mowa w pkt b.

Rozdział II
Podstawowe pojęcia.

Na potrzeby tego dokumentu poniżej wymienionym terminom nadano następujące znaczenie:

małoletni – na potrzeby niniejszych standardów przyjmuje się, że małoletnim jest każda osoba, która nie ukończyła 18 roku życia,
opiekun małoletniego – przedstawiciel ustawowy małoletniego; rodzic albo opiekun; rodzic zastępczy; opiekun faktyczny,
krzywdzenie małoletniego – każde zachowanie względem małoletniego, które stanowi wobec niego czyn zabroniony, ale oprócz tego krzywdzeniem jest zaniedbanie (zamierzone lub niezamierzone), działanie lub zaniechanie, a także każdy jego rezultat, skutkujący naruszeniem praw, swobody, dóbr osobistych małoletniego i zakłóceniem jego rozwoju,
pracownik – osoba zatrudniona na umowę o pracę lub świadcząca pracę na podstawie zbliżonej umowy (np.: zlecenie, B2B, umowa o dzieło), w tym współpracownik, a także stażysta, praktykant, wolontariusz, a także inna osoba, która z racji pełnionej funkcji lub zadań ma (nawet potencjalny) kontakt z dziećmi i młodzieżą.
pracownik pracujący z małoletnimi – każda osoba, której rzeczywiste obowiązki są związane z kontaktem lub opieką nad małoletnim,
Dyrekcja – osoba, organ lub podmiot, który w strukturze jednostki jest uprawniony do podejmowania decyzji,
Zgoda rodzica małoletniego – oznacza zgodę co najmniej jednego z jego rodziców. Jednak w przypadku braku porozumienia między rodzicami konieczne jest poinformowanie rodziców o konieczności rozstrzygnięcia sprawy przez sąd rodzinny,
Osoba odpowiedzialna za Standardy Ochrony Małoletnich przed krzywdzeniem – to wyznaczony przez dyrektora MORD pracownik sprawujący nadzór nad realizacją niniejszych Standardów Ochrony Małoletnich przed krzywdzeniem.
Dane osobowe małoletniego – to wszelkie informacje umożliwiające identyfikację małoletniego.

Rozdział III
Krzywdzenie małoletnich.

Każdy z pracowników i współpracowników MORD w Tarnowie powinien podjąć działania zmierzające zapobieżeniu ewentualnym przejawom krzywdzenia małoletnich, a w przypadku wystąpienia zachowań polegających na krzywdzeniu małoletnich, powinien bezzwłocznie i w adekwatny sposób zareagować.
Wyróżnia się następujące, podstawowe formy krzywdzenia małoletnich:
a) przemoc fizyczna wobec małoletnich- która przejawia się w jednorazowym lub powtarzającym się działaniu lub zaniechaniu, wskutek którego małoletni doznaje faktycznej fizycznej krzywdy lub jest na nią potencjalnie narażony. Krzywda stanowi rezultat działania bądź zaniechania ze strony rodzica, opiekuna, osoby odpowiedzialnej za małoletniego, posiadającej nad nim władzę lub takiej, której małoletni ufa;
b) przemoc psychiczna wobec małoletniego- pod tym pojęciem należy rozumieć długotrwałą, niefizyczną, szkodliwą interakcję pomiędzy małoletnim a osobą, która za niego odpowiada, lub której małoletni ufa. Do przejawów przemocy psychicznej zaliczamy m.in.:

– zaniedbywanie emocjonalne,
– niedostępność emocjonalną,
– relację opartą na wrogości, odrzuceniu, obwinianiu czy oczernianiu,
– niedostrzeganie lub nieuznawanie indywidualności małoletniego,
– niedostrzeganie lub nieuznawanie granic psychicznych pomiędzy małoletnim a osobą dorosłą,
– nieodpowiednie rozwojowo lub niekonsekwentne interakcje z małoletnim,
– sytuacje, w których małoletni jest świadkiem przemocy,
– nieodpowiednia socjalizacja,
– demoralizacja małoletniego.

c) przemoc seksualna wobec małoletniego – jest to angażowanie małoletniego poprzez dorosłego lub innego małoletniego w aktywność seksualną. Powyższe zachowanie dotyczy sytuacji gdy nie dochodzi do kontaktu fizycznego (np.: ekshibicjonizm, molestowanie werbalne np.: prowadzenie rozmów o treści seksualnej nieadekwatnej do wieku małoletniego, komentowanie w sposób seksualny wyglądu i zachowania małoletniego, zachęcanie do kontaktu z treściami pornograficznymi, grooming – strategie nieseksualnego uwodzenia małoletniego z intencją nawiązania kontaktu seksualnego w przyszłości) i gdy do takiego kontaktu dochodzi (sytuacje takie jak: dotykanie małoletniego, stosunek seksualny, zmuszanie małoletniego do dotykania ciała sprawcy). Podkreślić należy, że każda czynność seksualna podejmowana z małoletnim przed ukończeniem 15 roku życia jest przestępstwem penalizowanym przez Kodeks karny.

d) wykorzystanie seksualne – ma miejsce, gdy między wykorzystującym (dorosły, inny małoletni) a wykorzystywanym (małoletni) z uwagi na wiek lub stopień rozwoju zachodzi relacja władzy, opieki czy zależności. Do innej formy wykorzystywania seksualnego małoletnich zalicza się wyzyskiwanie seksualne, które polega na faktycznym bądź zamierzonym jedynie wykorzystaniu podatności małoletniego na zagrożenia, przewagi sił lub zaufania – w celu seksualnym.

e) zaniedbywanie małoletniego– jest to chroniczne lub incydentalne niezaspokajanie fizycznych i psychicznych potrzeb małoletniego. Zaniedbywanie małoletniego może polegać na nierespektowaniu jego praw. Najczęściej do takiej formy krzywdzenia dochodzi w relacjach małoletniego z osobą zobowiązaną do opieki nad nim, do jego wychowania, otoczenia go ochroną i troską.

f) przemoc rówieśnicza (nękanie rówieśnicze, bullying) – przemoc rówieśnicza ma miejsce gdy małoletni doświadcza różnych form nękania ze strony rówieśników. Dotyczy działań bezpośrednich lub z użyciem technologii komunikacyjnych (np.: za pośrednictwem Internetu i telefonów komórkowych). Przemoc rówieśniczą obserwujemy, gdy szkodliwe działanie ma na celu wyrządzenie komuś przykrości lub krzywdy (intencjonalność), ma charakter systematyczny (powtarzalność), a ofiara jest słabsza od sprawcy bądź grupy sprawców. Przemoc rówieśnicza przejawia się jako:

– przemoc werbalna (np.: przezywanie, dogadywanie, ośmieszanie),
– przemoc relacyjna (np.: wykluczenie z grupy, ignorowanie, nastawianie innych przeciwko osobie, szantaż),
– przemoc fizyczna (np.: pobicie, kopanie, popychanie, szarpanie),
-przemoc materialna (np.: kradzież, niszczenie przedmiotów),
– cyberprzemoc/przemoc elektroniczna (np.: złośliwe wiadomości w komunikatorach, wpis w serwisie społecznościowym, umieszczanie w Internecie zdjęć lub filmów ośmieszających ofiarę),
– wykorzystanie seksualne – dotykanie intymnych części ciała lub zmuszanie do stosunku płciowego lub innych czynności seksualnych przez rówieśnika,
– przemoc uwarunkowana normami i stereotypami związanymi z płcią (np.: przemoc w relacjach romantycznych między rówieśnikami).

Rozdział IV
Przestępstwa na szkodę małoletnich.

Każdy z pracowników i współpracowników MORD w Tarnowie powinien zapobiegać, a w przypadku zaistnienia reagować w każdym przypadku, gdy posiada uzasadnione podejrzenie przygotowania, usiłowania lub dopuszczenia się do przestępstwa przeciwko małoletniemu.
Każdy z pracowników i współpracowników MORD w Tarnowie powinien mieć świadomość, że w sytuacjach, gdy łatwo jest uzyskać możliwość odosobnienia, może dojść do popełnienia przestępstw przeciwko wolności seksualnej i obyczajności na szkodę małoletniego.

Rozdział V
Pracownicy.

MORD w Tarnowie prowadzi edukację swoich pracowników w celu wyposażenia ich w umiejętność rozpoznawania objawów/symptomów krzywdzenia małoletnich oraz umiejętność szybkiego i odpowiedniego reagowania na sytuacje krzywdzenia.
Przewiduje się różne formy edukacji np.: szkolenia zewnętrzne, wewnętrzne, e-learning, materiały edukacyjne dostępne dla pracowników, materiały edukacyjne dostępne bezpłatnie i wypracowane przez inne organizacje.
Każdy pracownik MORD w Tarnowie, przed dopuszczeniem do pracy, zapoznaje się ze Standardami Ochrony Małoletnich w Małopolskim Ośrodku Ruchu Drogowego w Tarnowie, co potwierdza poprzez złożenie pisemnego oświadczenia oraz zobowiązuje się do respektowania zasad i procedur wprowadzonych w niniejszym dokumencie.
Komórką odpowiedzialną za działania określone w ust. 1-3 jest Dział Administracyjno – Finansowy.

Rozdział VI
Rozpoczęcie zatrudnienia.

Przed zatrudnieniem lub skierowaniem danej osoby do pracy z małoletnimi konieczne jest ustalanie, czy osoba w przeszłości nie dopuściła się krzywdzenia małoletniego. Ustalenia następują zgodnie z art. 21 ustawy o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym i ochronie małoletnich.
Osoby, których rzeczywiste obowiązki zawodowe będą wiązały się z kontaktami z małoletnimi zostaną sprawdzone przez MORD w Tarnowie w Rejestrze Sprawców Seksualnych. One same będą też musiały dostarczyć przed nawiązaniem stosunku pracy lub przed dopuszczeniem do wykonywania obowiązków zawodowych związanych z kontaktami z małoletnimi informację z Krajowego Rejestru Karnego w zakresie przestępstw określonych w rozdziale XIX i XXV Kodeksu karnego, w art. 189a i art. 207 Kodeksu karnego oraz w ustawie z 29.07.2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz.U. z 2023 r. poz. 1939), lub za odpowiadające tym przestępstwom czyny zabronione określone w przepisach prawa obcego.
W sytuacji jakichkolwiek wątpliwości Dyrektor MORD w Tarnowie zawsze może poprosić pracowników, którzy nie zajmują się bezpośrednio pracą z małoletnimi, ale mogą mieć z nimi pośredni kontakt, do podpisania dobrowolnych oświadczeń o niekaralności i dołączyć je do akt osobowych.
Komórką odpowiedzialną za działania określone w ust. 1-3 jest Dział Administracyjno – Finansowy.

Rozdział VII
Zasady bezpiecznych relacji pracownik – małoletni.

Do stosowania poniższych zasad, określonych w kolejnych paragrafach, zobowiązani są wszyscy pracownicy, również inne osoby dorosłe, które mają kontakt z małoletnimi na terenie MORD w Tarnowie, jeśli kontakt ten odbywa się za zgodą MORD w Tarnowie.
Naczelną zasadą wszystkich działań podejmowanych przez pracowników MORD w Tarnowie mających kontakt z małoletnimi jest traktowanie małoletnich z szacunkiem i uwzględnianie ich godności i potrzeb.
Niedopuszczalne jest stosowanie przez pracowników MORD w Tarnowie i inne osoby dorosłe wobec małoletniego przemocy w jakiejkolwiek formie.

Rozdział VIII
Oczekiwane zachowania i praktyki.

W komunikacji z małoletnim należy zachować spokój, cierpliwość i szacunek.
Należy uważnie wysłuchać małoletniego i udzielić mu odpowiedzi adekwatnych do jego wieku i danej sytuacji.
Należy zapewnić małoletniego o tym, że jeśli czuje się niekomfortowo z jakąś sytuacją, potrzebuje pomocy, może o tym powiedzieć i uzyskać pomoc.
Należy zapewnić małoletniego, że jeśli będzie miał pytania, może je zadać.
Należy traktować wszystkich małoletnich jednakowo, bez względu na jakiekolwiek cechy, w tym ich płeć, orientację seksualną, sprawność/niepełnosprawność, status społeczny, etniczny, kulturowy, religijny i światopogląd.
Należy zapewnić małoletniemu bezpieczną przestrzeń.
W sytuacji pozostawienia małoletniego bez należytej opieki, należy podjąć bezzwłocznie stosowne działania zmierzające do zagwarantowania mu bezpieczeństwa.

Rozdział IX
Zachowania i praktyki niedopuszczalne.

Nie wolno krzyczeć, zawstydzać, upokarzać, lekceważyć i obrażać małoletniego
Nie wolno bić, szturchać, popychać ani w jakikolwiek sposób naruszać integralności fizycznej małoletniego, chyba, że występuje zagrożenie zdrowia lub życia małoletniego.
Nie wolno nawiązywać z małoletnim jakichkolwiek relacji romantycznych lub seksualnych ani składać mu nieodpowiednich propozycji. Obejmuje to także seksualnie komentarze, żarty, gesty oraz udostępnianie małoletnim treści erotycznych i pornograficznych bez względu na ich formę.
Nie wolno utrwalać wizerunku małoletniego w celach prywatnych ani służbowych (nagrywanie, fotografowanie) bez zgody rodziców/opiekunów małoletniego i zgody jego samego. Dotyczy to także umożliwienia osobom trzecim utrwalenia wizerunków małoletnich. Wyjątkiem jest sytuacja, kiedy wizerunek małoletniego stanowi jedynie szczegół całości, takiej jak zgromadzenie, krajobraz, publiczna impreza – wtedy zgoda rodzica/opiekuna małoletniego nie jest wymagana.
Nie wolno nawiązywać kontaktu z małoletnim poprzez prywatne kanały komunikacji (prywatny telefon, e-mail, komunikatory, profile w mediach społecznościowych) ani spotykać się z małoletnim poza miejscem pracy.
Nie wolno proponować małoletniemu alkoholu, wyrobów tytoniowych ani nielegalnych substancji.
Nie wolno dotyka małoletniego, jeśli on tego nie chce, ani w sposób, który może być uznany za nieprzyzwoity lub niestosowny.
W sytuacji zaobserwowania wystąpienia któregokolwiek z opisanych powyżej zachowań ze strony innych dorosłych lub małoletnich, należy niezwłocznie poinformować o tym fakcie osobę odpowiedzialną za wdrożenie i monitorowanie Standardów ochrony małoletnich lub bezpośredniego przełożonego.

Rozdział X
Zasady ochrony wizerunku i danych osobowych małoletniego.

Nie wolno bez zgody rodzica/ opiekuna małoletniego wyrażonej na piśmie umożliwiać mediom utrwalania wizerunku małoletniego tj. filmowania, fotografowania, nagrywania głosu małoletniego.
W celu uzyskania zgody, o której mowa powyżej, pracownik MORD w Tarnowie może skontaktować się z rodzicem lub opiekunem małoletniego, ze wskazaniem kontekstu, w jakim wizerunek małoletniego miałby zostać wykorzystany.
Nie dopuszcza się możliwości udostępnienia przedstawicielom mediów danych kontaktowych do rodziców lub opiekunów małoletniego bez ich uprzedniego zawiadomienia i uzyskania ich zgody na przekazanie danych kontaktowych.
Upublicznienie przez pracownika MORD w Tarnowie wizerunku małoletniego może nastąpić tylko i wyłącznie po uzyskaniu pisemnej zgody rodzica lub opiekuna małoletniego.

Rozdział XI
Zasady bezpiecznego korzystania z internetu i mediów elektronicznych w MORD w Tarnowie.

MORD w Tarnowie nie zapewnia dostępu do ogólnodostępnej sieci Wi-Fi ani też nie umożliwia małoletnim dostępu do internetu w postaci stanowisk komputerowych podłączonych do sieci.
MORD w Tarnowie czuwa nad tym, by w wyznaczonych miejscach, w tym również na swojej stronie internetowej, nie znajdowały się materiały informacyjne przeznaczone dla małoletnich o nieakceptowalnych treściach tj. zawierające treści wulgarne, gorszące, społecznie nieakceptowalne.

Rozdział XII
Procedura interwencji w sytuacji ujawnienia okoliczności wskazujących na krzywdzenie małoletnich

Ujawnienie krzywdzenia może nastąpić w następujący sposób:
a) małoletni ujawnił pracownikowi MORD w Tarnowie fakt krzywdzenia;
b) pracownik MORD w Tarnowie zaobserwował krzywdzenie;
c) małoletni ma na sobie ślady krzywdzenia (np.: zadrapania, zasinienia), a zapytany odpowiada niespójnie i/lub chaotycznie lub/i popada w zakłopotanie bądź występują inne okoliczności mogące wskazywać na krzywdzenie np.: znalezienie materiałów pornograficznych z udziałem małoletnich w pokoju osoby dorosłej.
Pracownik, który ma uzasadnione podejrzenie, że małoletni przebywający w obiekcie jest lub został skrzywdzony, powinien niezwłocznie zawiadomić przełożonego/osobę decyzyjną, która zawiadamia policję. MORD w Tarnowie przyjmuje także zgłoszenia anonimowe.
W przypadku istniejącego zagrożenia bezpieczeństwa małoletniego, pracownik, który powziął uzasadnione podejrzenie skrzywdzenia małoletniego niezwłocznie zawiadamia policję, dzwoniąc pod numer 112 i opisując okoliczności zdarzenia. Niezależnie od powyższego Pracownik zawiadamia o zdarzeniu Koordynatora.
Należy dołożyć starań, aby utrudnić lub nawet uniemożliwić małoletniemu oraz osobie podejrzewanej o krzywdzenie małoletniego oddalenie się z obiektu.
W przypadku określonym w art. 243 Kodeksu Postępowania Karnego można dokonać ujęcia obywatelskiego osoby podejrzewanej. W takiej sytuacji, do czasu przybycia policji, osoba zatrzymana pozostaje pod nadzorem pracowników ochrony lub innych pracowników, którzy mogą dokonać takich czynności bez narażenia swojego zdrowia lub życia.
W każdym przypadku należy zadbać o bezpieczeństwo małoletniego, który w miarę możliwości powinien przebywać pod opieką pracownika do czasu przyjazdu policji. O ile to możliwe, należy podjąć próbę wsparcia małoletniego.
W przypadku uzasadnionego podejrzenia, że doszło do popełnienia przestępstwa skutkującego kontaktem małoletniego z materiałem biologicznym sprawcy (sperma, ślina, naskórek), należy w miarę możliwości nie dopuścić, aby małoletni mył się oraz jadł/pił do czasu przyjazdu policji. Należy spokojnie i z szacunkiem wyjaśnić małoletniemu, dlaczego zastosowano wobec niego takie ograniczenia.
Po przejęciu małoletniego przez policję należy zabezpieczyć materiał z monitoringu oraz inne istotne dowody (np.: dokumenty) dotyczące zdarzenia i przekazać je Koordynatorowi, który na wniosek służb przekaże ich kopię listem poleconym lub osobiście prokuratorowi lub policji.
Po interwencji należy zgłosić zdarzenie Koordynatorowi, który następnie opisuje je w dzienniku zdarzeń lub innym dokumencie przeznaczonym do tego celu.
Wszyscy pracownicy MORD w Tarnowie i inne osoby, które w ramach wykonywanych obowiązków służbowych podjęły informację o krzywdzeniu małoletniego lub informacje z tym związane, zobowiązani są do zachowania tych informacji w tajemnicy, z wyłączeniem informacji przekazywanych uprawnionym instytucjo w ramach działań interwencyjnych.

Rozdział XIII
Procedura w przypadku podejrzenia lub stwierdzenia krzywdzenia małoletniego przez pracownika MORD w Tarnowie lub inną osobę dorosłą.

W przypadku podejrzenia krzywdzenia małoletniego przez pracownika MORD w Tarnowie lub inną osobę dorosłą, która nie jest bezpośrednio zatrudniona przez MORD w Tarnowie, lecz przez podmiot trzeci, osoba, która powzięła tę informację powinna niezwłocznie poinformować o tym fakcie Koordynatora, a pod jego nieobecność inną osobę wyznaczoną do tego celu. MORD w Tarnowie przyjmuje także zgłoszenia anonimowe.
Jeżeli zagrożone jest życie lub zdrowie małoletniego, osoba, która powzięła wiadomość na ten temat, powinna niezwłocznie powiadomić policję, dzwoniąc na numer alarmowy 112, podając dane własne, dane małoletniego (o ile to możliwe), miejsce pobytu małoletniego oraz opis okoliczności sprawy oraz powiadomić przełożonego/osobę decyzyjną, który powiadamia opiekunów/rodziców małoletniego. Osoba, która powzięła wiadomość o zdarzeniu informuje także Koordynatora w formie mailowej/pisemnej.

Rozdział XIV
Monitorowanie stosowania Standardów Ochrony Małoletnich w MORD w Tarnowie.

Dyrektor MORD w Tarnowie wyznacza osobę odpowiedzialną za realizacje i propagowanie w siedzibie MORD w Tarnowie Standardów Ochrony Małoletnich.
Wyznaczona przez Dyrektora MORD w Tarnowie osoba, o której mowa w ust. 1, zobowiązana jest do podjęcia działań monitorujących stosowanie Standardów Ochrony Małoletnich oraz reagowania na każdy sygnał naruszenia Standardów. Ponadto osoba, o której mowa w ust. 1, zobowiązana jest do prowadzenia rejestru zgłoszeń każdego przypadku krzywdzenia małoletniego.
Osoba, o której mowa w ust. 1, raz na 12 miesięcy przeprowadza wśród pracowników MORD w Tarnowie ankietę monitorującą poziom realizacji Standardów, w której pracownicy mogą zaproponować zmiany oraz wskazać naruszenia Standardów.
W oparciu o wyniki ankiety osoba odpowiedzialna za realizację i propagowanie Standardów Ochrony Małoletnich sporządza raport z monitoringu, który następnie przedkłada Dyrektorowi MORD w Tarnowie.
Po otrzymaniu raportu, o którym mowa w ust. 4, Dyrektor MORD w Tarnowie wprowadza do Standardów ewentualne zmiany i ogłasza je pracownikom.

Rozdział XV
Przepisy końcowe.

Niniejsze Standardy Ochrony Małoletnich przed krzywdzeniem wchodzą w życie z dniem ogłoszenia.
Ogłoszenie następuje w sposób dostępny dla pracowników MORD na tablicach ogłoszeń oraz strony internetowej Ośrodka .